Vừa qua, ngày 27/8/2023 (12/7 Âm lịch), tại Cung Trúc Lâm Yên Tử – Tp.Uông Bí, Quảng Ninh, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cùng với Công ty Thần Châu Ngọc Việt tổ chức lễ khai tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông bằng ngọc quý và tái khởi công chế tác bảo tượng Phật ngọc Thích Ca Mâu Ni lớn nhất thế giới.
Năm 2009, nghệ nhân quốc gia Đào Trọng Cường đã đưa thành công khối ngọc bích Jadeite nặng 35 tấn, được khai thác từ một mỏ ngọc lớn nhất Myanmar về Việt Nam. Khối ngọc hoàn hảo gần như không có một vết nứt. Khối ngọc quý đã phải trải qua chặng đường 3 năm để hoàn thành các thủ tục đưa về Việt Nam. Nối tiếp di nguyện và hành trình dang dở của cố nghệ nhân Đào Trọng Cường, gia đình ông tiếp tục tái khởi công chế tác tượng Phật ngọc Thích Ca Mâu Ni lớn nhất thế giới. Khối ngọc sẽ được chế tác bởi các nghệ nhân kiệt xuất trong và ngoài nước.
Nhà sử học Dương Trung Quốc bày tỏ, ông may mắn được gắn bó với nghệ nhân Đào Trọng Cường từ thủa hàn vi. Nghệ nhân Đào Trọng Cường là người thành đạt trong đời sống kinh doanh nhờ giác ngộ, tu tập đạo Phật. Trở thành nghệ nhân quốc gia, đóng góp nhiều cho xã hội nhưng di nguyện của nghệ nhân Đào Trọng Cường là muốn làm gì đó đóng góp cho Phật sự.
“Anh đã nỗ lực không chỉ là tiền bạc mà cả tâm trí, kết nối với nhiều người hiểu biết về công tác chế tác để đưa khối ngọc về Việt Nam. Giá trị cốt lõi trong tư tưởng của đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông là lòng báo hiếu. Việc gia đình nghệ nhân Đào Trọng Cường tiếp nối tâm nguyện dùng khối ngọc chế tác tượng Phật đã thể hiện tinh thần báo hiếu đó, mang ý nghĩa lớn lao của lễ Vu lan báo hiếu”, nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ.
Phát biểu tại buổi lễ, bà Đào Hạnh Trâm (con gái của cố Nghệ nhân Quốc gia Đào Trọng Cường) xúc động chia sẻ “Trong nhiều năm qua, tâm nguyện và lời hứa của bố tôi – cố nghệ nhân quốc gia Đào Trọng Cường – là nguồn động viên, nguồn cảm hứng và là kim chỉ nam vô cùng quý báu đối với gia đình, công ty Thần Châu Ngọc Việt. Hôm nay, thay mặt gia đình và công ty, tôi xin cam kết trước quý vị và đất nước rằng chúng tôi sẽ tiếp nối tâm nguyện và lời hứa ấy, để hoàn thành pho tượng Phật Ngọc lớn nhất thế giới, một pho tượng vô giá, sẽ là một di sản của Phật giáo thế giới mà bố tôi đã trao đời này để dành cho nền Phật giáo nước nhà và cho nhiều đời sau. Việc chế tác một tượng Phật Ngọc đồng nghĩa với việc chúng tôi tiếp tục mang truyền thống tinh thần và triết lý cao quý của Phật giáo, cũng như vẻ đẹp văn hóa và nghệ thuật của Việt Nam ra với thế giới. Chúng tôi hiểu rằng, sứ mạng này đòi hỏi sự kiên nhẫn, tận tâm và tâm huyết không ngừng nghỉ. Và chúng tôi đã và sẽ không ngừng cố gắng để hoàn mãn công trình di sản này.”
Dự kiến, sau khi hoàn thành tượng Phật Thích Ca Mâu Ni bằng Ngọc Jadeite nặng tới 16 tấn, cao 3m, chiều ngang là 2m và chiều dài 1m. Bệ đế nặng tới 9 tấn, cao 60 cm, mỗi chiều là 2,1m. Đây cũng sẽ là pho tượng Phật Ngọc Jadeite lớn nhất thế giới. Đây chính là niềm tự hào không chỉ của gia đình cố nghệ nhân quốc gia Đào Trọng Cường và Công ty Thần Châu Ngọc Việt mà còn là niềm tự hào của Việt Nam khi sở hữu được bảo tượng quý giá này.
Nhân dịp Vu lan báo hiếu, thể hiện niềm kính nhớ với Phật hoàng Trần Nhân Tông – vị thiền sư hết lòng vì Đạo pháp , Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cũng phối hợp với Công ty Thần Châu Ngọc Việt tổ chức lễ khai tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông. Bức tượng được chế tác bằng Ngọc Bích Jadeite có kích thước 1/1, bằng với phiên bản của tượng Phật Hoàng trong tháp tổ Hoa Yên tại chùa Yên Tử.
Theo GS.TSKH Phan Trường Thị , Ngọc bích thiên nhiên là tên gọi chung cho hai loại Ngọc bích Jadeite và Ngọc Nephrite. Ngọc bích Jadeite là loại ngọc dùng để tạc tượng Phật Hoàng. Ngọc bích Jadeite được khai thác chủ yếu ở vùng mỏ Myanmar quốc gia có mỏ Ngọc bích Jadeite lớn nhất (hơn 90% sản lượng). Độ bóng của Ngọc bích Jadeite là độc nhất so với các loại ngọc quý khác. Ngọc bích Jadeite còn thường được gọi là “Phỉ Thúy”, nghĩa là trong một miếng ngọc có cả màu xanh lá cây và màu đỏ. Ngọc bích Jadeite có độ trong suốt như kính, mê hoặc kỳ lạ. Tượng Phật Hoàng quý giá không chỉ bởi giá trị của Ngọc bích Jadeite mà còn bởi sự chau chuốt, công phu đến từ đôi bàn tay điêu luyện của các nghệ nhân, lòng biết ơn công lao và sự đề cao nhân đức, triết lý sống đời đẹp đạo của Phật Hoàng.
Hoà thượng Thích Thanh Quyết, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Bức tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông tại tháp tổ Hoa Yên được đức vua Trần Anh Tông – con trai Phật hoàng tạc đúng một năm ngay sau ngày mất của đức Phật, nên chắc chắn hình tượng đó phải giống ngài nhất. Vì vậy tôi khuyên các đơn vị lựa chọn hình tượng này của đức Phật, đưa thứ tinh túy nhất của tháp tổ đến con cháu đời sau”.
Bức tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông dự kiến sẽ được Công ty Thần Châu Ngọc Việt và Công ty Cổ phần Xã hội Nhân Tông dâng thờ tại chùa Yên Tử ngày 13.12.2023 (tức ngày 1.11 năm Quý Mão) nhân ngày giỗ của thứ 715 của Phật Hoàng; đồng kỷ niệm 60 thành lập tỉnh Quảng Ninh và kỷ niệm 20 năm Hòa thượng Thích Thanh Quyết về trụ trì chùa Yên Tử.
Đã từng được nghe câu chuyện của chú Cường, không ngờ đã gần 13 năm trôi qua rồi. Cảm ơn chú và gia đình đã dành nhiều tâm huyết cho hành trình này. Chúc con đường sắp tới của gia đình suôn sẻ, thuận lợi để đại chúng sớm được chiêm ngưỡng bảo tượng.
Mình đồng tình với việc dùng bức tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông được vua Trần Anh Tông tạc để làm mẫu. Vì vua Anh Tông là con của Phật Hoàng nên sẽ tạc đúng nhân ảnh của Ngài nhất.