“Đá quý là tinh hoa của trời đất. Các lãnh tụ là tinh hoa của các dân tộc. Khởi nguồn từ ý tưởng đó, Thần Châu Ngọc Việt đã cẩn nạm các loại ngọc quý thành những bức chân dung với niềm tin các vị nguyên thủ sẽ là những viên ngọc quý của nhân loại, luôn đem ánh sáng hoà bình, hạnh phúc trường tồn đến cho dân tộc mình và thế giới”.
Tôi theo bước chân tập tễnh của người nghệ nhân tài hoa Đào Trọng Cường vào xưởng chế tác tranh đá quý. Đây là nơi mà ông đã cùng 30 nghệ nhân, họa sỹ miệt mài trong nhiều ngày tháng để tạo ra chân dung những nhà lãnh đạo tham dự Hội nghị APEC 14 bằng đá quý. Như con tằm rút ruột nhả tơ, nghệ nhân bàn tay vàng Đào Trọng Cường đã rút hết lòng mình gửi vào những viên đá quý, trải rộng trên những bức tranh đặc sắc có một không hai, đưa tinh hoa của đất trời Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Khó mà hình dung được sự kiên nhẫn phi thường của các nghệ nhân đá quý Thần Châu Ngọc Việt. Chỉ mới nhìn thoáng qua dụng cụ làm tranh đá quý, những viên đá đập nhỏ li ti như hạt bụi đựng trên khay, tôi thấy cảm phục sự kiên nhẫn, tỉ mỉ của các nghệ nhân.
Ông Cường cho biết: “Mỗi cục đá to có khi nặng hàng tạ mà chỉ lấy được vài gam, thậm chí ít hơn. Bởi trên mỗi bức tranh phải có sự kết hợp hài hoà về màu sắc, sự phản chiếu ánh sáng… để tạo nên khuôn mặt và thần thái, mỗi khuôn mặt lại phản ánh một cá tính, nét đặc trưng khác nhau. Và để có những bức ảnh đẹp về những nhà lãnh đạo tham dự Hội nghị APEC 2006, ông phải lựa chọn từ 1.120 bức ảnh sưu tầm ở mọi nguồn khác nhau rồi lấy ý kiến tham khảo, góp ý của một số họa sỹ, bạn bè.
Tỉ mẩn là vậy, nhưng điều kiện tiên quyết để hoàn thành một bức tranh đá quý vẫn chưa phải là sự kiên nhẫn như đánh giá trực diện của tôi” – ông Cường khẳng định: “Yếu tố quan trọng, đầu tiên tạo nên sự thành công trong mỗi bức tranh này là phải có kỹ thuật và kiến thức tốt về nghệ thuật”.
Tấm lòng và những cố gắng không mệt mỏi của nghệ nhân Đào Trọng Cường đã được ghi nhận và đánh giá cao. Sự ghi nhận được thể hiện rõ nhất trong những dòng lưu bút đề tặng của các nguyên thủ khi cảm nhận về bức tranh.
Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun viết: “Tôi sẽ giữ mãi tấm lòng và tình cảm tốt đẹp của các bạn gửi gắm trong bức chân dung rất đẹp này”. Thủ tướng Malaysia Abdullah Ahmad Badawi thổ lộ: “Tôi rất vui mừng khi được tặng chân dung của mình. Bức chân dung này được làm bằng trình độ thủ công có một không hai tại Việt Nam và giống như bản sao của tôi”.
Còn Tổng thống Indonesia cũng thể hiện sự vui mừng và đánh giá cao trình độ tay nghề của các nghệ nhân: “Tôi rất vinh dự và hạnh phúc khi nhận được chân dung của mình bằng đá quý. Đó không chỉ là bức chân dung rất đẹp mà còn thể hiện trình độ thủ công mỹ nghệ cao. Tôi chúc các bạn tiếp tục thành công trong công việc và chuyên môn”.
Những lời chúc, sự đánh giá về những bức chân dung đã cho thấy sự thành công trong ý tưởng và thực hiện của Thần Châu Ngọc Việt. Nghệ nhân Đào Trọng Cường đã đưa ra ý tưởng độc đáo xuất phát từ lòng yêu nước và khát vọng về một thế giới hoà bình: “Đá quý là tinh hoa của trời đất. Các lãnh tụ là tinh hoa của các dân tộc. Khởi nguồn từ ý tưởng đó, Thần Châu Ngọc Việt đã cẩn nạm các loại ngọc quý thành những bức chân dung với niềm tin các vị nguyên thủ sẽ là những viên ngọc quý của nhân loại, luôn đem ánh sáng hoà bình, hạnh phúc trường tồn đến cho dân tộc mình và thế giới”.
Nói về công sức và giá trị để làm tranh tặng, ông Cường nói rằng đó chỉ là sự trả lại ân tình cho đất mẹ và nghĩ đến cha ông tổ tiên xưa. Bởi đất mẹ đã cho ông rất nhiều. Cha ông, tổ tiên ta đấu tranh giành độc lập mà không cần đòi hỏi. “Vì vậy, đối với tôi, việc trả ơn như vậy vẫn là chưa đủ”.
Thần Châu Ngọc Việt là công ty đá quý đi đầu trong nghề cẩn ngọc lên tranh. Trước đây, công ty đã từng trao tặng những bức chân dung của những danh nhân nổi tiếng thế giới như Chủ tịch Cuba Fidel Castro, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp hay Chủ tịch Tập đoàn Microsoft Bill Gates…
Món quà vô giá mà các nghệ nhân của Thần Châu Ngọc Việt tặng các nguyên thủ quốc gia còn gửi gắm thông điệp quảng bá về một nghề thủ công mới, khai thác từ những gì quý giá nhất mà thiên nhiên ban tặng cho người dân Việt Nam. Và điều tôi thấy quý nhất ở người nghệ nhân có bàn tay vàng này là tấm lòng đầy thiện tâm. Mỗi người có cách làm từ thiện của riêng mình. Còn ông, ông mang những bức tranh quý của mình trao tặng cho các đơn vị hoạt động xã hội bán đấu giá làm từ thiện. Số tiền từ thiện mà ông nhớ được ước khoảng 5 tỷ đồng. Chắc rằng, con số này sẽ không dừng tại đó.
Những ngày đêm miệt mài làm tranh khiến ông sút mất 6kg. Không có thời gian điều trị bệnh gai đôi khớp gối khiến nó ngày càng nặng hơn. Bây giờ ngơi tay, ông mới dành riêng một khoảng thời gian cho mình, nhưng là để điều trị bệnh.
Khi tôi hoàn thành bài viết này thì nghệ nhân Đào Trọng Cường đã lên đường ra nước ngoài phẫu thuật. Tôi cũng tin rằng, trong đầu ông đang có bao dự định, dự định về việc phát triển nghề, đào tạo nhân lực; dự định về những việc thiện để giúp người nghèo vợi bớt khổ đau. Mong rằng, ngọc quý sẽ mãi mãi toả sáng giữa đời.